|
|
|
|
|
Stowarzyszenie Przyjaciół i Sympatyków Ekologii
Na pierwszy rzut oka, tak małe miasto jak Radzionków, leżące ponadto w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, nie może zbytnio pochwalić się szczególnymi walorami przyrodniczymi. I na tym pierwszym rzucie oka opinia na temat lokalnego środowiska często poprzestaje. To ubóstwo przyrodnicze jest pewnego rodzaju mitem, wygodnym stereotypem. Nasz Radzionków, oprócz takich skarbów jak tradycja, wiara czy kultura, posiada też skarby przyrody, z których również możemy być dumni i o które również powinniśmy zadbać.
Jedną z potrzeb człowieka jest potrzeba kontaktu z naturą. Ta potrzeba jest tym większa, gdy otaczająca nas przyroda stanowi element naszej „małej ojczyzny”. Nasza radzińska przyroda to parkowy, a po części także leśny krajobraz Księżej Góry. To rolniczy krajobraz Nokiełki z tradycyjnymi polami uprawnymi porozdzielanymi miedzami i zadrzewieniami śródpolnymi. Ta nasza przyroda to liczne jeszcze stawy i oczka wodne będące miejscem życia wielu gatunków zwierząt czy roślin związanych ze środowiskiem wodnym i błotnym. Odmienne warunki środowiskowe panują w kamieniołomach i wyrobiskach, w których spotkać można organizmy sucho- i ciepłolubne. Stawki czy kamieniołomy są także wyjątkowo atrakcyjnymi elementami krajobrazu. Poza niewątpliwą wartością przyrodniczą, wspomniane powyżej miejsca stanowią świadectwo naszej historii – pola na Nokiełce przypominają o tym, że niegdyś Radzionków był wsią, a kamieniołomy na Szkale i Księżej Górze mówią nam, że rozwój naszego miasta zawdzięczamy przemysłowi. Im głębiej wchodzimy w przyrodę Radzionkowa, tym więcej znajdujemy w niej elementów ciekawych, rzadkich i ginących, a więc godnych ochrony. W lesie na Księżej Górze żyją rzekotki drzewne – niezwykłe płazy spędzające większość swojego życia na drzewach, tylko w okresie godowym udające się do śródleśnych oczek wodnych. Coraz częściej w naszej okolicy spotkać można kaczki krzyżówki, które w stawach szukają pożywienia i miejsc na założenie gniazd. W Radzionkowie żyje co najmniej kilkanaście saren, które najłatwiej spotkać na Nokiełce i Szkale, ale także na Księżej Górze. Również nasza flora przedstawia się interesująco. Z kilkunastu chronionych roślin występujących w Radzionkowie wymienić można rzadkiego (wbrew swojej nazwie) kopytnika pospolitego, roślinę górską – dziewięćsiła bezłodygowego, a także kilka gatunków pięknie kwitnących storczyków.
Walory przyrodnicze naszego Radzionkowa są niemałe. Jesteśmy do nich tak przyzwyczajeni, że zdarza się, iż zapominamy o ich wartości. Z drugiej strony to bogactwo przyrodnicze jest dla nas tak oczywistym elementem naszego otoczenia, że nie wyobrażamy sobie, by pola, miedze, kamieniołomy i stawy Nokiełki czy coraz bujniejszy i coraz bardziej tętniący życiem park na Księżej Górze mogły kiedyś zniknąć. A niestety mogą. W rzeczywistości wszelkie układy przyrodnicze nie są trwałe, a największe niebezpieczeństwo grozi im ze strony nieprzemyślanych działań człowieka. Potrzebne są nam natomiast mądre działania i konkretne decyzje, które zapewniłyby ochronę tych krajobrazów, gatunków i ich siedlisk. Naszej przyrodzie potrzebna jest ochrona w takich formach, które proponuje ustawa o ochronie przyrody. Zachowanie wartości ekologicznych, ale i wartości rekreacyjnych takich miejsc jak Księża Góra, Szkała i Nokiełka umożliwiłoby objęcie ich ochroną w formie obszaru chronionego krajobrazu lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego. Natomiast przed zasypaniem licznych jeszcze w Radzionkowie stawów i oczek wodnych zapobiec można poprzez stworzenie na nich użytków ekologicznych. Dlaczego są nam potrzebne te prawne formy ochrony przyrody ? Otóż po pierwsze pozwolą zachować nasze dziedzictwo przyrodnicze dla przyszłych pokoleń, a po drugie poprawić jakość życia mieszkańców naszego miasta, poprzez zapewnienie im możliwości rekreacji i wypoczynku na łonie natury tu, w Radzionkowie. Pamiętajmy, że każdy fragment dzikiej przyrody na zniszczonym Górnym Śląsku jest dwa razy bardziej cenny niż w pozostałych miejscach kraju. My takie perełki mamy, nie pozwólmy im zginąć, dla ich i naszego dobra.
Quo Vadis Radzionków? – pod taką nazwą w CK „Karolinka” 19 czerwca 2007 r. odbyła się społeczna debata, której przewodnim motywem była przyszłość Radzionkowa. W debacie tej udział wzięli m.in. członkowie „Zielonej Ziemi”, a powyższy artykuł jest poszerzoną wersją wypowiedzi przedstawiciela tego stowarzyszenia.
Jedną z potrzeb człowieka jest potrzeba kontaktu z naturą. Ta potrzeba jest tym większa, gdy otaczająca nas przyroda stanowi element naszej „małej ojczyzny”. Nasza radzińska przyroda to parkowy, a po części także leśny krajobraz Księżej Góry. To rolniczy krajobraz Nokiełki z tradycyjnymi polami uprawnymi porozdzielanymi miedzami i zadrzewieniami śródpolnymi. Ta nasza przyroda to liczne jeszcze stawy i oczka wodne będące miejscem życia wielu gatunków zwierząt czy roślin związanych ze środowiskiem wodnym i błotnym. Odmienne warunki środowiskowe panują w kamieniołomach i wyrobiskach, w których spotkać można organizmy sucho- i ciepłolubne. Stawki czy kamieniołomy są także wyjątkowo atrakcyjnymi elementami krajobrazu. Poza niewątpliwą wartością przyrodniczą, wspomniane powyżej miejsca stanowią świadectwo naszej historii – pola na Nokiełce przypominają o tym, że niegdyś Radzionków był wsią, a kamieniołomy na Szkale i Księżej Górze mówią nam, że rozwój naszego miasta zawdzięczamy przemysłowi. Im głębiej wchodzimy w przyrodę Radzionkowa, tym więcej znajdujemy w niej elementów ciekawych, rzadkich i ginących, a więc godnych ochrony. W lesie na Księżej Górze żyją rzekotki drzewne – niezwykłe płazy spędzające większość swojego życia na drzewach, tylko w okresie godowym udające się do śródleśnych oczek wodnych. Coraz częściej w naszej okolicy spotkać można kaczki krzyżówki, które w stawach szukają pożywienia i miejsc na założenie gniazd. W Radzionkowie żyje co najmniej kilkanaście saren, które najłatwiej spotkać na Nokiełce i Szkale, ale także na Księżej Górze. Również nasza flora przedstawia się interesująco. Z kilkunastu chronionych roślin występujących w Radzionkowie wymienić można rzadkiego (wbrew swojej nazwie) kopytnika pospolitego, roślinę górską – dziewięćsiła bezłodygowego, a także kilka gatunków pięknie kwitnących storczyków.
Walory przyrodnicze naszego Radzionkowa są niemałe. Jesteśmy do nich tak przyzwyczajeni, że zdarza się, iż zapominamy o ich wartości. Z drugiej strony to bogactwo przyrodnicze jest dla nas tak oczywistym elementem naszego otoczenia, że nie wyobrażamy sobie, by pola, miedze, kamieniołomy i stawy Nokiełki czy coraz bujniejszy i coraz bardziej tętniący życiem park na Księżej Górze mogły kiedyś zniknąć. A niestety mogą. W rzeczywistości wszelkie układy przyrodnicze nie są trwałe, a największe niebezpieczeństwo grozi im ze strony nieprzemyślanych działań człowieka. Potrzebne są nam natomiast mądre działania i konkretne decyzje, które zapewniłyby ochronę tych krajobrazów, gatunków i ich siedlisk. Naszej przyrodzie potrzebna jest ochrona w takich formach, które proponuje ustawa o ochronie przyrody. Zachowanie wartości ekologicznych, ale i wartości rekreacyjnych takich miejsc jak Księża Góra, Szkała i Nokiełka umożliwiłoby objęcie ich ochroną w formie obszaru chronionego krajobrazu lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego. Natomiast przed zasypaniem licznych jeszcze w Radzionkowie stawów i oczek wodnych zapobiec można poprzez stworzenie na nich użytków ekologicznych. Dlaczego są nam potrzebne te prawne formy ochrony przyrody ? Otóż po pierwsze pozwolą zachować nasze dziedzictwo przyrodnicze dla przyszłych pokoleń, a po drugie poprawić jakość życia mieszkańców naszego miasta, poprzez zapewnienie im możliwości rekreacji i wypoczynku na łonie natury tu, w Radzionkowie. Pamiętajmy, że każdy fragment dzikiej przyrody na zniszczonym Górnym Śląsku jest dwa razy bardziej cenny niż w pozostałych miejscach kraju. My takie perełki mamy, nie pozwólmy im zginąć, dla ich i naszego dobra.
Michał Gwóźdź
Quo Vadis Radzionków? – pod taką nazwą w CK „Karolinka” 19 czerwca 2007 r. odbyła się społeczna debata, której przewodnim motywem była przyszłość Radzionkowa. W debacie tej udział wzięli m.in. członkowie „Zielonej Ziemi”, a powyższy artykuł jest poszerzoną wersją wypowiedzi przedstawiciela tego stowarzyszenia.