Stowarzyszenie Przyjaciół i Sympatyków Ekologii

Rezerwaty przyrody są najczęściej występującymi obszarowymi formami ochrony przyrody. Ogólna ich liczba w Polsce wynosi obecnie ponad tysiąc. Chronią one naturalne lub niewiele zmienione przez człowieka ekosystemy i zbiorowiska roślinne, a także rzadkie gatunki zwierząt i roślin lub też szczególnie interesujące i cenne obiekty przyrody nieożywionej. Stąd wynika ich podział na rezerwaty: leśne, florystyczne, faunistyczne, krajobrazowe, torfowiskowe, przyrody nieożywionej, stepowe, wodne i słonoroślowe. W naszym kraju, zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody, ustanowienie rezerwatu następuje w drodze rozporządzenia wojewody, które określa jego nazwę i położenie oraz cele ochrony, rodzaj, typ i podtyp, a także sprawującego nadzór nad rezerwatem. W ochronie przyrody rezerwaty odgrywają niezwykle istotną rolę i są, obok parków narodowych, jednymi z najważniejszych form jej ochrony, również na świecie.
 
W województwie śląskim znajduje się nieco ponad 60 rezerwatów. Jeden z nich położony jest na granicy Bytomia i Tarnowskich Gór na terenie Garbu Tarnogórskiego (a dokładnie na Srebrnej Górze). Jest to rezerwat Segiet. Segiet jest rezerwatem leśnym. Został utworzony w 1953 roku dla zachowania fragmentu naturalnego lasu bukowego będącego pozostałością po starym Lesie Segieckim. Na obszarze około 25 ha rozciągają się 150-cio letnie buczyny, w których wiele drzew osiąga wysokość do 40 m. Występujące tutaj lasy zróżnicowane są na trzy zespoły– buczynę storczykową, z bogatym runem rosnącą w południowej części, kwaśną buczynę niżową z runem ubogim, występującą w części północnej oraz buczynę karpacką porastającą pozostałą część rezerwatu.

Świat roślinny rezerwatu Segiet jest dosyć licznie reprezentowany. Oprócz buków domieszkę drzew w lasach stanowią świerk, klon jawor, brzoza, jarzębina i dąb. W runie występuje wiele roślin objętych ochroną ścisłą: tojad dzióbaty, orlik pospolity, lilia złotogłów, wawrzynek wilczełyko, śnieżyczka przebiśnieg, buławnek czerwony i wąskolistny, kruszczyk szerokolistny, kruszczyk rdzawoczerwony, gnieźnik leśny i obuwik pospolity. Z roślin objętych ochroną częściową występują tu: kopytnik pospolity, konwalia majowa, barwinek pospolity, marzanka wonna, bluszcz pospolity, pierwiosnka lekarska, kruszyna pospolita i kalina koralowa.

Równie bogaty co roślinny jest świat zwierzęcy rezerwatu. Z ptaków występują tu: bogatka, dzięcioł czarny, duży i zielonosiwy, dzięciołek, grubodziób, kapturka, kos, kowalik, kruk, zięba, rudzik, siniak, świstunka leśna, myszołów i puszczyk. W oczkach wodnych znalazły schronienie płazy: traszka grzebieniasta, żaba jeziorowa, żaba trawna i ropucha szara. Z gadów spotkać tu możemy jaszczurkę zwinkę, jaszczurkę żyworodną, padalca i żmiję zygzakowatą. Fauna ssaków reprezentowana jest m.in. przez: tchórza zwyczajnego, dzika, sarnę, ryjówki - aksamitną i malutką, zębiełka karliczka, nornicę rudą. Szczególnie interesującymi ssakami są nietoperze zimujące w podziemiach tarnogórsko-bytomskich rozciągających się pod rezerwatem. Stwierdzono tu występowanie takich gatunków jak nocek duży, gacek brunatny, nocek rudy, nocek Brandta, nocek wąsatek, nocek Natterera, a także mroczek późny, gacek szary i nocek Bechsteina. Miejsce to jest największym na Górnym Śląsku zimowiskiem nietoperzy.

Na terenie rezerwatu wyznaczono ścieżki dydaktyczne, lasy poprzecinane są licznymi drogami i dróżkami, teren jest chętnie odwiedzany przez miłośników przyrody, ciszy i spokoju. Spacerując wśród starych buków pamiętajmy, że przyrodę trzeba szanować. Szanujmy więc ten bezcenny fragment starego lasu i chrońmy go by cieszyć się nim jak najdłużej.

Marcin Howaniec